Câu 1:
- Thái độ của bà mẹ khi thấy vòng hoa trên
mộ con mình: ngạc nhiên, không hiểu tại sao lại có
vòng hoa như thế.
- Hình ảnh vòng hoa có ý nghĩa:
+ Phản ánh niềm tin trong lòng người mẹ vì có
người hiểu, trân trọng và tiếp bước con đường của
con mình.
+ Thể hiện mơ ước và hy vọng về sự thay đổi trong
mối quan hệ giữa quần chúng với người làm cách
mạng để quần chúng ủng hộ người cách mạng và
người cách mạng gắn bó với quần chúng.
Câu 2.(3.0 điểm)
Thí sinh phải đáp ứng yêu cầu căn bản của đề bài
viết một bài văn ngắn khoảng 400 từ bày tỏ suy
nghĩ về hành động dũng cảm cứu người của học
sinh Nguyễn Văn Nam.
Thí sinh có thể trình bày nội dung theo những
cách thức khác nhau. Sau đây là một số gợi ý cần
có :
Giới thiệu câu chuyện cứu người của học sinh
Nguyễn Văn Nam được đăng tải trên Thanh Niên
Online ngày 06/05/2013 và khẳng định câu chuyện
đó gợi lên nhiều suy nghĩ.
Những phẩm chất cao quý của con người là lòng
nhân ái, đức hy sinh, sự dũng cảm… Câu chuyện
về việc cứu người chết đuối của Nguyễn Văn Nam
là một minh chứng hùng hồn cho những đức tính
cao đẹp ấy của con người, nhất là đức tính dũng
cảm. Nghe tiếng kêu cứu có người đuối nước dưới
sông, Nam liền chạy đến. Thấy một nhóm học sinh
đang chới với dưới nước Nam đã nhảy xuống lần
lượt cứu được cả năm người nhưng riêng Nam th
kiệt sức và bị dòng nước cuốn trôi.
Hành động dũng cảm cứu người của Nam cho
thấy em chẳng những em là một người dũng cảm
đến mức xả thân mà còn là một người có tấm lòng
nhân ái, không ngại hy sinh để cứu người. Đó là
một hành động rất cao quý, đáng khen, đáng
ngưỡng mộ. Nó chẳng những biểu hiện phẩm chất
cao đẹp của bản thân em mà còn nói lên phẩm
chất đẹp đẽ của thế hệ trẻ Việt Nam, của con ngườ
Việt Nam. Hành động ấy là kết quả của công phu
giáo dục của gia đình, nhà trường và xã hội. Nó
còn là một tấm gương cho nhiều người để họ tự
soi lại mình trong cuộc sống.
Từ hành động dũng cảm của Nam, ta có thể có
nhiều suy nghĩ về sự dũng cảm, lòng nhân ái, hy
sinh.
Lòng nhân ái, sự dũng cảm, hy sinh thân mình vì
đồng loại là một truyền thống của người Việt Nam
và một nét đẹp trong văn hóa Việt Nam. Nó đã kết
tinh và biểu hiện qua hình ảnh những danh nhân,
những anh hùng và cả những con người bình dị
của đất nước Việt Nam. Nó là một nguồn sức
mạnh tinh thần to lớn, hun đúc nên tâm hồn con
người Việt Nam “Lưng đeo gươm, tay mềm mại
bút hoa”.
Câu chuyện của Nam đã giúp chúng ta cảm thấy
yêu đời hơn, yêu người hơn và thấy cuộc đời đẹp
hơn vì vẫn còn đó những con người tốt đẹp trong
hoàn cảnh khó khăn và bất trắc đã không tiếc
mạng sống của mình để hy sinh cứu người. Câu
chuyện tạo trong chúng ta niềm tin rằng con
người hôm nay dù sống trong nhịp độ hối hả,
khẩn trương nhưng không phải là vô cảm trước
tai nạn, hiểm nguy và nỗi đau của đồng loại. Hành
động của Nam là một tấm gương sáng và đẹp để
cho lứa tuổi học sinh noi theo.
Tuy nhiên, trong cuộc sống, cũng có những trường
hợp do nhiều lý do, người ta đã trở nên ích kỷ, hèn
nhát và dửng dưng trước những khó khăn, đau
khổ của người khác. Cho nên so sánh với hành
động của Nam, dù với bất cứ lý do gì những biểu
hiện ích kỷ, hèn nhát, dửng dưng đều đáng lên án.
Cuộc đời phức tạp. Có những kẻ lợi dụng lòng
nhân ái, sự hy sinh của người khác để trục lợi. Do
đó, nhân ái, hy sinh, dũng cảm nhưng chúng ta
cần tỉnh táo, sáng suốt, cân nhắc và suy nghĩ khi
hành động để không phải hy sinh vô lý và vô
nghĩa.
Câu chuyện cứu người của Nguyễn Văn Nam là
một tấm gương sáng, một hình ảnh đẹp, một cảnh
thương tâm cao cả đã gây xúc động và sẽ còn tiếp
tục gây xúc động cho mọi người.
Câu 3a.
1. Nội dung: Các em có thể làm bài bằng nhiều
cách khác nhau nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản
nhất sau đây:
- Khái quát về nhân vật Mị:
+ Trẻ, đẹp
+ Có tài thổi lá giỏi như thổi sáo
+ Nhưng do chữ hiếu sống trong thân phận cô dâu
trừ nợ.
- Dù bị đày đoạ đến mất cả nhân hình, nhân tính
nhưng Mị vẫn khao khát sống qua diễn biến tâm l
– hành động trong đêm xuân tình.
+ Khi đào sâu hiện thực, nhà văn phát hiện con
đường tất yếu đưa số phận đến ánh sáng qua khá
vọng sống xuất phát từ ngòi bút tạo diễn biến tâm
lí và hành động trong đêm xuân tình rất đặc sắc
của tác giả.
+ Cảnh tượng đêm xuân ở làng Mèo được miêu tả
với những nét đặc trưng của vùng cao vẫn chưa
tác động đến tâm hồn của Mị.
+ Cho đến lúc, tiếng sáo xuất hiện tác động trực
tiếp đến tâm hồn khao khát sống và lòng yêu đời
của Mị để “cô dâu trừ nợ” uống rượu (phân tích
cách uống “ừng ực từng bát lớn” làm con người
say trong trạng thái tỉnh, nhắc nhở bản thân nén
cơn giận bởi vì còn sống trên mảnh đất của cái
ác).
+ Dấu hiệu đầu tiên của tâm hồn khao khát sống
là nhớ quá khứ hạnh phúc dẫn đến hành động
thắp sáng đèn lên rồi vấn tóc, mặc váy hoa thực
hiện hành động “đi chơi” (phân tích khát vọng:
“Mị muốn đi chơi – Mị sắp đi chơi”)
+ Kết quả: khi sự sống trở về, dù bị A Sử trói đứng
Mị vẫn theo tiếng sáo để “đi chơi” trong đêm xuân
tình ngoài kia mang ý nghĩa về sự hồi sinh của
nhân vật. (phân tích hình ảnh Mị bị A Sử trói
đứng: thắt lưng – thúng sợi đay – tóc quấn lên cột
nhà)
2. Nghệ thuật:
- Xây dựng nhân vật sinh động, đa dạng, đậm
cá tính: ngoại hình, thân phận, diễn biến tâm lí.
- Cảnh sắc thiên nhiên
- Cách trần thuật tự nhiên, ngôn ngữ đậm
màu sắc miền núi.
- Sử dụng chi tiết “đắt” về hình ảnh Mị bị trói
đứng vừa tạo hình, vừa gợi cảm.
Câu 3b. I. Giới thiệu - Đất Nước là nguồn cảm hứng chủ đạo trong
sáng tác văn học, đặc biệt là trong thơ ca hiện đại
Một trong những nhà thơ tiêu biểu của thời kì
chống Mĩ là Nguyễn Khoa Điềm. Ông đã thể hiện
những cảm nhận và suy nghĩ của mình về Đất
Nước trong trường ca Mặt đường khát vọng.
13 dòng thơ là hiện thực đời thường thật cụ thể,
gần gũi, gắn bó với mỗi người của chúng ta.
II. NỘI DUNG (Thí sinh có thể trình bày theo nhiều cách nhưng cần đảm bảo những ý cơ bản sau đây) Nguyễn Khoa Điềm đã nêu những định nghĩa đa
dạng, phong phú về Đất Nước, từ chiều sâu của
văn hóa dân tộc, xuyên suốt chiều dài của thời
gian lịch sử đến chiều rộng của không gian Đất
Nước.
1. ĐẤT NƯỚC GẮN LIỀN VỚI NHỮNG KỶ NIỆM
THÂN THƯƠNG.
Đất là nơi anh đến trường,
Nước là nơi em tắm,
2. ĐẤT NƯỚC LÀ NƠI KHẮC GHI NHỮNG KỈ
NIỆM RIÊNG TƯ THƠ MỘNG TUYỆT VỜI:
Đất Nước là nơi ta hò hẹn.
Đất Nước là nơi em đánh rơi chiếc khăn trong nỗi
nhớ thầm.
3. ĐẤT NƯỚC CÒN LÀ GIANG SƠN YÊU QUÝ QUA
LÀN ĐIỆU DÂN CA TRỮ TÌNH:
Đất là nơi "con chim phượng hoàng bay về hòn nú
bạc",
Nước là nơi "con cá ngư ông móng nước biển
khơi".
4. ĐẤT NƯỚC LÀ CỘI NGUỒN CỦA DÂN TỘC –
MỘT DÂN TỘC CAO QUÝ
Cùng với thời gian đằng đẵng, hình ảnh đất nước
còn trải rộng trong không gian mênh mông, nơi
phát sinh và phát triển của cộng đồng dân Việt từ
thuở sơ khai qua truyền thuyết Con Rồng cháu
Tiên:
Đất là nơi Chim về...
Nước là nơi Rồng ở
Lạc Long Quân và Âu Cơ,
Đẻ ra đồng bào ta trong bọc trứng.
5. NHẬN ĐỊNH CHUNG
- Hình ảnh đất nước trong đoạn thơ muôn màu
muôn vẻ, sinh động lạ thường, lắng đọng trong
tâm tưởng qua những liên tưởng kì thú.
- Ý nghĩa về đất nước được nhà thơ diễn đạt qua
chiều dài của thời gian - đất nước đã có từ lâu đờ
- và qua chiều rộng của không gian - đất nước là
cội nguồn của dân tộc.
III. KẾT LUẬN Nhà thơ cũng vận dụng rộng rãi các chất liệu văn
hóa dân gian, từ ca dao, dân ca đến các truyền
thuyết lịch sử, từ phong tục, tập quán đến sinh
hoạt, lao động của dân tộc ta qua những hình ảnh
ngôn ngữ nghệ thuật đậm đà tính dân tộc và giàu
chất trí tuệ.
- Thái độ của bà mẹ khi thấy vòng hoa trên
mộ con mình: ngạc nhiên, không hiểu tại sao lại có
vòng hoa như thế.
- Hình ảnh vòng hoa có ý nghĩa:
+ Phản ánh niềm tin trong lòng người mẹ vì có
người hiểu, trân trọng và tiếp bước con đường của
con mình.
+ Thể hiện mơ ước và hy vọng về sự thay đổi trong
mối quan hệ giữa quần chúng với người làm cách
mạng để quần chúng ủng hộ người cách mạng và
người cách mạng gắn bó với quần chúng.
Câu 2.(3.0 điểm)
Thí sinh phải đáp ứng yêu cầu căn bản của đề bài
viết một bài văn ngắn khoảng 400 từ bày tỏ suy
nghĩ về hành động dũng cảm cứu người của học
sinh Nguyễn Văn Nam.
Thí sinh có thể trình bày nội dung theo những
cách thức khác nhau. Sau đây là một số gợi ý cần
có :
Giới thiệu câu chuyện cứu người của học sinh
Nguyễn Văn Nam được đăng tải trên Thanh Niên
Online ngày 06/05/2013 và khẳng định câu chuyện
đó gợi lên nhiều suy nghĩ.
Những phẩm chất cao quý của con người là lòng
nhân ái, đức hy sinh, sự dũng cảm… Câu chuyện
về việc cứu người chết đuối của Nguyễn Văn Nam
là một minh chứng hùng hồn cho những đức tính
cao đẹp ấy của con người, nhất là đức tính dũng
cảm. Nghe tiếng kêu cứu có người đuối nước dưới
sông, Nam liền chạy đến. Thấy một nhóm học sinh
đang chới với dưới nước Nam đã nhảy xuống lần
lượt cứu được cả năm người nhưng riêng Nam th
kiệt sức và bị dòng nước cuốn trôi.
Hành động dũng cảm cứu người của Nam cho
thấy em chẳng những em là một người dũng cảm
đến mức xả thân mà còn là một người có tấm lòng
nhân ái, không ngại hy sinh để cứu người. Đó là
một hành động rất cao quý, đáng khen, đáng
ngưỡng mộ. Nó chẳng những biểu hiện phẩm chất
cao đẹp của bản thân em mà còn nói lên phẩm
chất đẹp đẽ của thế hệ trẻ Việt Nam, của con ngườ
Việt Nam. Hành động ấy là kết quả của công phu
giáo dục của gia đình, nhà trường và xã hội. Nó
còn là một tấm gương cho nhiều người để họ tự
soi lại mình trong cuộc sống.
Từ hành động dũng cảm của Nam, ta có thể có
nhiều suy nghĩ về sự dũng cảm, lòng nhân ái, hy
sinh.
Lòng nhân ái, sự dũng cảm, hy sinh thân mình vì
đồng loại là một truyền thống của người Việt Nam
và một nét đẹp trong văn hóa Việt Nam. Nó đã kết
tinh và biểu hiện qua hình ảnh những danh nhân,
những anh hùng và cả những con người bình dị
của đất nước Việt Nam. Nó là một nguồn sức
mạnh tinh thần to lớn, hun đúc nên tâm hồn con
người Việt Nam “Lưng đeo gươm, tay mềm mại
bút hoa”.
Câu chuyện của Nam đã giúp chúng ta cảm thấy
yêu đời hơn, yêu người hơn và thấy cuộc đời đẹp
hơn vì vẫn còn đó những con người tốt đẹp trong
hoàn cảnh khó khăn và bất trắc đã không tiếc
mạng sống của mình để hy sinh cứu người. Câu
chuyện tạo trong chúng ta niềm tin rằng con
người hôm nay dù sống trong nhịp độ hối hả,
khẩn trương nhưng không phải là vô cảm trước
tai nạn, hiểm nguy và nỗi đau của đồng loại. Hành
động của Nam là một tấm gương sáng và đẹp để
cho lứa tuổi học sinh noi theo.
Tuy nhiên, trong cuộc sống, cũng có những trường
hợp do nhiều lý do, người ta đã trở nên ích kỷ, hèn
nhát và dửng dưng trước những khó khăn, đau
khổ của người khác. Cho nên so sánh với hành
động của Nam, dù với bất cứ lý do gì những biểu
hiện ích kỷ, hèn nhát, dửng dưng đều đáng lên án.
Cuộc đời phức tạp. Có những kẻ lợi dụng lòng
nhân ái, sự hy sinh của người khác để trục lợi. Do
đó, nhân ái, hy sinh, dũng cảm nhưng chúng ta
cần tỉnh táo, sáng suốt, cân nhắc và suy nghĩ khi
hành động để không phải hy sinh vô lý và vô
nghĩa.
Câu chuyện cứu người của Nguyễn Văn Nam là
một tấm gương sáng, một hình ảnh đẹp, một cảnh
thương tâm cao cả đã gây xúc động và sẽ còn tiếp
tục gây xúc động cho mọi người.
Câu 3a.
1. Nội dung: Các em có thể làm bài bằng nhiều
cách khác nhau nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản
nhất sau đây:
- Khái quát về nhân vật Mị:
+ Trẻ, đẹp
+ Có tài thổi lá giỏi như thổi sáo
+ Nhưng do chữ hiếu sống trong thân phận cô dâu
trừ nợ.
- Dù bị đày đoạ đến mất cả nhân hình, nhân tính
nhưng Mị vẫn khao khát sống qua diễn biến tâm l
– hành động trong đêm xuân tình.
+ Khi đào sâu hiện thực, nhà văn phát hiện con
đường tất yếu đưa số phận đến ánh sáng qua khá
vọng sống xuất phát từ ngòi bút tạo diễn biến tâm
lí và hành động trong đêm xuân tình rất đặc sắc
của tác giả.
+ Cảnh tượng đêm xuân ở làng Mèo được miêu tả
với những nét đặc trưng của vùng cao vẫn chưa
tác động đến tâm hồn của Mị.
+ Cho đến lúc, tiếng sáo xuất hiện tác động trực
tiếp đến tâm hồn khao khát sống và lòng yêu đời
của Mị để “cô dâu trừ nợ” uống rượu (phân tích
cách uống “ừng ực từng bát lớn” làm con người
say trong trạng thái tỉnh, nhắc nhở bản thân nén
cơn giận bởi vì còn sống trên mảnh đất của cái
ác).
+ Dấu hiệu đầu tiên của tâm hồn khao khát sống
là nhớ quá khứ hạnh phúc dẫn đến hành động
thắp sáng đèn lên rồi vấn tóc, mặc váy hoa thực
hiện hành động “đi chơi” (phân tích khát vọng:
“Mị muốn đi chơi – Mị sắp đi chơi”)
+ Kết quả: khi sự sống trở về, dù bị A Sử trói đứng
Mị vẫn theo tiếng sáo để “đi chơi” trong đêm xuân
tình ngoài kia mang ý nghĩa về sự hồi sinh của
nhân vật. (phân tích hình ảnh Mị bị A Sử trói
đứng: thắt lưng – thúng sợi đay – tóc quấn lên cột
nhà)
2. Nghệ thuật:
- Xây dựng nhân vật sinh động, đa dạng, đậm
cá tính: ngoại hình, thân phận, diễn biến tâm lí.
- Cảnh sắc thiên nhiên
- Cách trần thuật tự nhiên, ngôn ngữ đậm
màu sắc miền núi.
- Sử dụng chi tiết “đắt” về hình ảnh Mị bị trói
đứng vừa tạo hình, vừa gợi cảm.
Câu 3b. I. Giới thiệu - Đất Nước là nguồn cảm hứng chủ đạo trong
sáng tác văn học, đặc biệt là trong thơ ca hiện đại
Một trong những nhà thơ tiêu biểu của thời kì
chống Mĩ là Nguyễn Khoa Điềm. Ông đã thể hiện
những cảm nhận và suy nghĩ của mình về Đất
Nước trong trường ca Mặt đường khát vọng.
13 dòng thơ là hiện thực đời thường thật cụ thể,
gần gũi, gắn bó với mỗi người của chúng ta.
II. NỘI DUNG (Thí sinh có thể trình bày theo nhiều cách nhưng cần đảm bảo những ý cơ bản sau đây) Nguyễn Khoa Điềm đã nêu những định nghĩa đa
dạng, phong phú về Đất Nước, từ chiều sâu của
văn hóa dân tộc, xuyên suốt chiều dài của thời
gian lịch sử đến chiều rộng của không gian Đất
Nước.
1. ĐẤT NƯỚC GẮN LIỀN VỚI NHỮNG KỶ NIỆM
THÂN THƯƠNG.
Đất là nơi anh đến trường,
Nước là nơi em tắm,
2. ĐẤT NƯỚC LÀ NƠI KHẮC GHI NHỮNG KỈ
NIỆM RIÊNG TƯ THƠ MỘNG TUYỆT VỜI:
Đất Nước là nơi ta hò hẹn.
Đất Nước là nơi em đánh rơi chiếc khăn trong nỗi
nhớ thầm.
3. ĐẤT NƯỚC CÒN LÀ GIANG SƠN YÊU QUÝ QUA
LÀN ĐIỆU DÂN CA TRỮ TÌNH:
Đất là nơi "con chim phượng hoàng bay về hòn nú
bạc",
Nước là nơi "con cá ngư ông móng nước biển
khơi".
4. ĐẤT NƯỚC LÀ CỘI NGUỒN CỦA DÂN TỘC –
MỘT DÂN TỘC CAO QUÝ
Cùng với thời gian đằng đẵng, hình ảnh đất nước
còn trải rộng trong không gian mênh mông, nơi
phát sinh và phát triển của cộng đồng dân Việt từ
thuở sơ khai qua truyền thuyết Con Rồng cháu
Tiên:
Đất là nơi Chim về...
Nước là nơi Rồng ở
Lạc Long Quân và Âu Cơ,
Đẻ ra đồng bào ta trong bọc trứng.
5. NHẬN ĐỊNH CHUNG
- Hình ảnh đất nước trong đoạn thơ muôn màu
muôn vẻ, sinh động lạ thường, lắng đọng trong
tâm tưởng qua những liên tưởng kì thú.
- Ý nghĩa về đất nước được nhà thơ diễn đạt qua
chiều dài của thời gian - đất nước đã có từ lâu đờ
- và qua chiều rộng của không gian - đất nước là
cội nguồn của dân tộc.
III. KẾT LUẬN Nhà thơ cũng vận dụng rộng rãi các chất liệu văn
hóa dân gian, từ ca dao, dân ca đến các truyền
thuyết lịch sử, từ phong tục, tập quán đến sinh
hoạt, lao động của dân tộc ta qua những hình ảnh
ngôn ngữ nghệ thuật đậm đà tính dân tộc và giàu
chất trí tuệ.